Większość zawodowych sportowców wcześniej czy później przekonuje się, że psychologia w sporcie ma spore znaczenie, szczególnie w sportach drużynowych. Są to dyscypliny, w których każdy gracz stanowi część zespołu i wraz z pozostałymi zawodnikami jest odpowiedzialny za sukces. To właśnie ta odpowiedzialność za całą drużynę jest przyczyną nadmiernych obciążeń psychicznych zawodników. Istotnym czynnikiem będzie zatem przygotowanie zawodników zarówno na ich ewentualny sukces, jak i porażkę. Okazuje się, iż trening mentalny oprócz uregulowania emocji i równowagi psychicznej oddziałuje również na sferę psychiczną i fizyczną, minimalizując wszelkie braki w wytrzymałości.
Trening mentalny a motywacja zawodników
W każdej drużynie sportowej, zanim zacznie mówić się o sukcesach, należy przygotować zawodników do wzmożonego wysiłku, zarówno fizycznego, jak i psychicznego. Możliwe jest to m.in. poprzez budowanie w nich odporności psychicznej. Należy jednak pamiętać, iż utrzymanie odpowiedniego poziomu motywacji wymaga rozpoczęcia treningów mentalnych odpowiednio wcześnie, by moc poznać poszczególnych zawodników i dotrzeć do ich podstawowych bodźców motywacyjnych. Zachowanie właściwego, ciągłego poziomu motywacji sprawia, że zawodnicy są przygotowani do wysokich przeciążeń mięśni oraz stawów, jak i również do utrzymania systematyczności. Wszystko to przekłada się na lepsze przygotowanie fizyczne.
Właściwe podejmowanie decyzji i świeżość umysłu
Wszystkie najpopularniejsze sporty drużynowe, takie, chociażby jak piłka nożna, siatkówka, piłka ręczna czy koszykówka w głównej mierze opierają się na dynamice ruchu oraz precyzyjnych procesach decyzyjnych. Zawodnicy zmuszani się do podejmowania szybkich decyzji i wcielanie ich w życie. Zmieniający się dynamicznie obraz gry wymaga zatem maksymalnej koncentracji oraz błyskawicznej oceny zdarzeń. To również zdolność natychmiastowego przewidywania reakcji współzawodników oraz dalszych wydarzeń. Świeży umysł, a także odkrywcze i kreatywne myślenie, umożliwiające podejmowanie właściwych decyzji na placu gry – cechy te można wypracować jedynie dzięki systematycznemu treningowi sfery mentalnej.
Odpowiedni poziom koncentracji drogą do sukcesu
Zawodnicy sportów drużynowych zmuszeni są do ciągłej aktywności ciała, jak i również umysłu. Szybkie przyjęcie piłki w piłce nożnej, odbiór piłki przekraczającej linię siatki w siatkówce czy przechwycenie podania w piłce ręcznej związane jest z natychmiastowym impulsem przebywającym drogę receptorów od mózgu do mięśni. Trening sfery umysłowej pozwala maksymalnie przyśpieszyć reakcję, co ma również wpływ na podejmowanie wcześniej wspomnianych decyzji. Dzięki niemu można wypracować również taki poziom koncentracji, który umożliwi przewidywanie zachowań przeciwników, a nawet trajektorii lotu samej piłki. Można zatem śmiało wysunąć tezę, iż zachowanie optymalnej koncentracji poszczególnych zawodników jest koniecznym elementem do osiągnięcia sukcesu drużyny.
Regulacja stanów psychicznych
Każdy sport drużynowy wymaga od zawodników wzajemnego zaufania oraz przekonania, że każdy posiada wpływ na wynik meczu. W przypadku intensywnego wysiłku przez dłuższy czas, sportowiec musi opanować własne lęki oraz zwątpienia wynikające z nadmiernego przemęczenia. Trening sfery mentalnej pozwala korygować te stany psychiczne, które podczas trwania meczu mogą negatywnie wpływać na zachowanie zawodników, a tym samym na wynik drużyny jako całości. Wobec tego pobudzenie psychomotoryczne powinno być stale utrzymywanie na równym poziomie, bez znaczących odchyleń, które mogłyby być przyczyną niebezpiecznego rozregulowania psychicznego stanu zawodnika. Oprócz tego, trening mentalny reguluje stany psychiczne po meczach, przygotowując zawodników zarówno na sukces, jak i ewentualną porażkę.
Doskonalenie umiejętności technicznych poprzez trening mentalny
Każdy sport drużynowy charakteryzuje się posiadaniem wysokich umiejętności technicznych przez zawodników i nie ma w tym dziwnego. Osiąganie sukcesów bez takich umiejętności w dyscyplinach drużynowych nie byłoby możliwe. Należy mieć świadomość, że czasem posiadanie samych umiejętności, wypracowanych na treningu nie wystarcza – trzeba je jeszcze umieć wykorzystać podczas zawodów. Trening mentalny umożliwia bieżące kontrolowanie własnych ruchów, korygowanie błędów oraz nieodpowiednich nawyków, co pozwala dostrzec swoje mocne strony, a przede wszystkim wykorzystać je podczas meczu. Świadome i umiejętne wykorzystanie swych atutów w praktyce, to efekt niezachwianej stabilności psychicznej, od pierwszej do ostatniej minuty meczu.
Trening mentalny formą regeneracji fizycznej i psychicznej
W sporcie drużynowym, gdzie na zawodnikach spoczywa ogromna odpowiedzialność, istotne jest kontrolowanie stresu poprzez analizę własnych porażek i zwycięstw, a także regeneracja. Szybka regeneracja w dzisiejszym sporcie zawodowym, to jeden z czynników warunkujących sukces. Wszystkie błędne decyzje podejmowane na meczu oraz sytuacje związane z porażką należy poddać głębokiej analizie. Należy zrobić wszystko, aby nie stały się one punktem zapalnym w psychice zawodnika, a wręcz przeciwnie – należy poszukiwać w nich nowych źródeł motywacji. Szybka transformacja porażek i czerpanie z nich motywacji musi stać się celem, do którego zawodnik będzie stale dążył. Jest to istotne, gdyż przygnębienie czy spadek motywacji przenosi się również na kondycję fizyczną, która powinna zostać zachowana na najwyższym poziomie, aby móc myśleć o sukcesie.
Sporty drużynowe bez treningu mentalnego – czy to w ogóle możliwe?
Przy obecnym rozwoju sportów zawodowych wydaje się, że nie. Wszyscy sportowcy, a zwłaszcza ci uprawiający dyscypliny drużynowe, gdzie niekiedy odpowiada się całą drużynę, narażeni są na obciążenia psychiczne. Sporty drużynowe ponadto są bardzo medialne, co sprawia, że nierzadko zawodnik musi się zmagać z krytyką czy presją otoczenia. Wszystkie te czynniki, wraz z wspomnianą odpowiedzialnością mogą negatywnie wpłynąć na stany psychiczne sportowca. Jak temu zapobiec? Skutecznym treningiem mentalnym.
